Układowe zapalenie naczyń (UZN) jest rzadką chorobą autoimmunologiczną, która dotyka naczyń krwionośnych w różnych częściach ciała. Choroba ta może wpływać na naczynia krwionośne w skórze, stawach, narządach wewnętrznych i mózgu. UZN może mieć różne postacie, takie jak ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń, poliarteritis nodoza, zapalenie tętnic olbrzymiokomórkowych i inne.
Historia UZN sięga lat 20. XX wieku, kiedy to po raz pierwszy opisano objawy i zmiany patologiczne charakterystyczne dla tej choroby. Jednak dopiero w latach 50. i 60. XX wieku dokonano klasyfikacji różnych postaci UZN. Od tego czasu dokonano znaczących postępów w zrozumieniu mechanizmów choroby i opracowaniu skuteczniejszych metod leczenia.
UZN jest chorobą przewlekłą, która może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak uszkodzenie narządów wewnętrznych, niewydolność nerek, udar mózgu i zawał serca. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie są kluczowe dla poprawy rokowania pacjentów z UZN.