Stwardnienie guzowate (łac. scleroderma) jest rzadkim, przewlekłym schorzeniem układowym, które charakteryzuje się nadmierną produkcją kolagenu, prowadzącą do stwardnienia skóry i narządów wewnętrznych. Przyczyny stwardnienia guzowatego nie są do końca poznane, jednak uważa się, że jest to wynik interakcji czynników genetycznych, immunologicznych i środowiskowych.
W przypadku stwardnienia guzowatego, układ odpornościowy atakuje własne tkanki, powodując uszkodzenie naczyń krwionośnych i nadmierną produkcję kolagenu. Czynniki ryzyka obejmują płeć żeńską, wiek między 30 a 50 rokiem życia, występowanie innych chorób autoimmunologicznych oraz narażenie na niektóre substancje chemiczne.
Objawy stwardnienia guzowatego mogą obejmować stwardnienie skóry, obrzęk, trudności w poruszaniu się, bóle stawów, problemy z układem pokarmowym i oddechowym. Choroba może mieć różne przebiegi i wpływać na jakość życia pacjenta.
Diagnoza stwardnienia guzowatego opiera się na badaniu klinicznym, wynikach badań laboratoryjnych oraz badaniach obrazowych. Leczenie polega na łagodzeniu objawów, kontrolowaniu procesu chorobowego i zapobieganiu powikłaniom. W niektórych przypadkach stosuje się terapię immunosupresyjną.